แก้มตอบเกิดจากอะไร? รวมสาเหตุและวิธีแก้ให้หน้ากลับมาอิ่มฟูอีกครั้ง

แก้มตอบคือลักษณะที่แก้มยุบตัวลงซึ่งสามารถแก้ไขได้ด้วยหัตถการทางการแพทย์เพื่อคืนความอิ่มฟูให้ใบหน้า เช่น การฉีดฟิลเลอร์ PLLA ที่กระตุ้นคอลลาเจนได้นานถึง 2 ปีสำหรับผู้ที่สูญเสียไขมันและคอลลาเจนตามวัย

Table of Contents

ลักษณะแก้มตอบและวิธีประเมินด้วยตนเอง

ลักษณะของแก้มตอบคือการที่แก้มดูแบนหรือยุบตัวลงใต้โหนกแก้ม ทำให้ใบหน้าดูซูบผอม แก่กว่าวัย และแนวกรามดูเด่นชัดขึ้น แทนที่จะมีความโค้งมนอวบอิ่มเหมือนแก้มปกติ

สำหรับการประเมินด้วยตนเอง สามารถสังเกตได้จาก “เส้นโค้งโอจี” (OGEE curve) ซึ่งเป็นเส้นโค้งรูปตัว S ตามธรรมชาติจากโหนกแก้มลงมาถึงกลางใบหน้า หากเส้นโค้งนี้แบนหรือเว้าเข้าไปด้านใน แสดงว่ามีการสูญเสียไขมันบริเวณแก้ม

สำรวจ 5 สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดปัญหาแก้มตอบ

โครงสร้างกระดูกและพันธุกรรม

พันธุกรรมและโครงสร้างกระดูกเป็นสาเหตุหลักอย่างหนึ่งของแก้มตอบ โดยบางคนอาจมีไขมันที่แก้มตามธรรมชาติน้อยกว่าคนอื่นเนื่องจากกรรมพันธุ์ ทำให้แก้มดูตอบได้ตั้งแต่อายุยังน้อย นอกจากนี้ โครงสร้างกระดูกโหนกแก้มที่แบนโดยกำเนิด หรือการสูญเสียมวลกระดูกจากการจัดฟัน (เช่น การถอนฟัน) และอายุที่มากขึ้น ก็สามารถลดการรองรับของเนื้อเยื่อแก้ม ทำให้แก้มดูยุบตัวลงได้

การสลายของไขมันและคอลลาเจนตามวัย

การสลายของไขมันและคอลลาเจนตามวัยเป็นกระบวนการที่ไขมันชั้นลึกบริเวณกลางใบหน้าจะค่อยๆ ลดลงพร้อมกับการบางลงของคอลลาเจนในชั้นผิวหนัง ซึ่งโดยทั่วไปจะเริ่มขึ้นในช่วงอายุ 30 และ 40 ปี ส่งผลให้ใบหน้าดูยุบตัวและเหนื่อยล้า นอกจากนี้ การสลายของกระดูกบริเวณขากรรไกรบนและล่างยังทำให้โครงสร้างใบหน้าขาดการรองรับ ซึ่งยิ่งทำให้แก้มดูตอบมากขึ้นพร้อมกับเกิดริ้วรอยและความหย่อนคล้อยของผิวหนัง

การลดน้ำหนักอย่างรวดเร็วหรือขาดสารอาหาร

การลดน้ำหนักอย่างรวดเร็วหรือภาวะขาดสารอาหารเป็นสาเหตุที่ทำให้แก้มตอบได้ เนื่องจากการสูญเสียไขมันบนใบหน้าจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งภาวะขาดสารอาหาร (เช่น การขาดโปรตีนและแคลอรี่) หรือการเจ็บป่วยเรื้อรังจะทำให้ไขมันที่แก้มลดลง จนแก้มที่ตอบลงมักถูกใช้เป็นสัญญาณทางคลินิกของภาวะทุพโภชนาการ แม้แต่การลดน้ำหนักในระดับปานกลางก็สามารถทำให้แก้มดูตอบลงได้หากเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกายโดยรวมลดลง

ผลข้างเคียงจากการจัดฟันหรือการถอนฟัน

การจัดฟันที่เกี่ยวข้องกับการถอนฟันอาจทำให้แก้มดูตอบหรือแบนลงได้เล็กน้อย เนื่องจากการที่แนวฟันแคบลงหลังการถอนฟันเพื่อแก้ไขปัญหาฟันซ้อนเก

นอกจากนี้ กระดูกเบ้าฟัน (alveolar bone) ที่เคยรองรับฟันจะเกิดการละลายตัวเล็กน้อยหลังการถอนฟัน ซึ่งการสูญเสียปริมาตรกระดูกนี้อาจส่งผลให้แก้มดูยุบลงได้ แม้ว่าการเปลี่ยนแปลงของกระดูกนี้จะเกิดขึ้นอย่างถาวร แต่ลักษณะแก้มตอบที่เกิดขึ้นสามารถแก้ไขได้ด้วยการรักษาทางความงาม เช่น การฉีดฟิลเลอร์ หรือการปลูกถ่ายไขมัน

พฤติกรรมการใช้ชีวิตและปัญหาสุขภาพบางชนิด

พฤติกรรมการใช้ชีวิตและปัญหาสุขภาพบางชนิดสามารถทำให้แก้มตอบได้ โดยปัจจัยเหล่านี้จะไปเร่งการสูญเสียไขมันและคอลลาเจนบนใบหน้า

ปัจจัยดังกล่าวประกอบด้วย:

การสัมผัสแสงแดดเรื้อรัง: ทำลายคอลลาเจนและเส้นใยอีลาสตินในผิว
โรคเรื้อรัง: เช่น HIV, มะเร็งระยะลุกลาม หรือโรคแพ้ภูมิตัวเอง
ยาบางชนิด: เช่น ยาต้านไวรัสบางตัวในอดีต
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: เช่น ความเครียดเรื้อรัง (ระดับคอร์ติซอลสูง)
การรับประทานอาหารที่ไม่ดีและภาวะขาดน้ำ: ทำให้ใบหน้าดูซูบตอบได้ชั่วคราว
การสูบบุหรี่: เร่งการสูญเสียไขมันบนใบหน้าและทำให้ผิวบางลง

แนวทางการรักษาแก้มตอบด้วยหัตถการทางการแพทย์

การฉีดฟิลเลอร์เติมเต็มแก้ม (Dermal Fillers)

การฉีดฟิลเลอร์เป็นวิธีรักษาแก้มตอบที่ไม่ต้องผ่าตัด โดยใช้สารเติมเต็มเพื่อคืนวอลลุ่มให้ใบหน้า ซึ่งให้ผลลัพธ์ที่เห็นได้ทันทีและเป็นที่นิยมเนื่องจากไม่ต้องพักฟื้นนาน

ประเภทฟิลเลอร์: สารที่นิยมใช้ ได้แก่ กรดไฮยาลูรอนิก (HA) เช่น Juvéderm และ Restylane, แคลเซียมไฮดรอกซีอะพาไทต์ (CaHA) เช่น Radiesse และกรดพอลิ-แอล-แลกติก (PLLA) เช่น Sculptra
ผลลัพธ์: ช่วยเพิ่มวอลลุ่มให้แก้มและทำให้ผิวเรียบเนียนขึ้น โดยจะเห็นผลลัพธ์สุดท้ายที่ชัดเจนในเวลาประมาณ 2 สัปดาห์หลังอาการบวมลดลง
ระยะเวลา: โดยทั่วไปฟิลเลอร์ HA อยู่ได้นาน 6–12 เดือน, CaHA ประมาณ 12–15 เดือน และ PLLA สามารถกระตุ้นคอลลาเจนได้นานถึง 2 ปี
ข้อจำกัด: ผลลัพธ์ไม่ถาวร จำเป็นต้องฉีดซ้ำทุกปีเพื่อคงความเต็มของแก้มไว้

การฉีดไขมันตัวเอง (Autologous Fat Grafting)

การฉีดไขมันตัวเอง (Autologous Fat Grafting) คือ การนำไขมันจากส่วนอื่นของร่างกายมาฉีดเพื่อเติมเต็มแก้มที่ตอบ ซึ่งเป็นวิธีที่ให้ผลลัพธ์ที่เป็นธรรมชาติและยาวนาน

กระบวนการนี้เริ่มต้นด้วยการดูดไขมัน (Liposuction) จากบริเวณอื่น เช่น หน้าท้องหรือต้นขา จากนั้นนำไขมันมาผ่านกระบวนการทำให้บริสุทธิ์เพื่อคัดแยกเซลล์ไขมันที่มีคุณภาพ แล้วจึงฉีดกลับเข้าไปที่แก้ม โดยทั่วไปศัลยแพทย์จะฉีดไขมันในปริมาณที่มากกว่าที่ต้องการเล็กน้อย เนื่องจากไขมันบางส่วนจะสลายไป โดยเฉลี่ยแล้วไขมันจะรอดชีวิตและคงอยู่ประมาณ 47% ส่วนที่เหลือรอดจะกลายเป็นเนื้อเยื่อปกติและคงอยู่ได้นานหลายปีหรือถาวร

ข้อดีและข้อควรพิจารณา

ข้อดี	ข้อควรพิจารณา
ผลลัพธ์ยาวนานหรือถาวร	ผลลัพธ์คาดเดาได้ยากกว่าฟิลเลอร์ อาจต้องทำซ้ำ
ปลอดภัยสูง ไม่มีความเสี่ยงต่อการแพ้	เป็นหัตถการศัลยกรรมเล็กน้อย ต้องมีการดูดไขมัน
ช่วยฟื้นฟูคุณภาพผิว จากสเต็มเซลล์ในไขมัน	ระยะพักฟื้นนานกว่า มีอาการบวมช้ำ 1-2 สัปดาห์
เหมาะกับการเติมปริมาณมาก สำหรับแก้มที่ตอบลึก	อาจเกิดก้อนหรือไม่เรียบเนียนได้

การพักฟื้นและผลลัพธ์

ทันทีหลังทำ: แก้มจะดูบวมและอูมมากจากการฉีดเกินและการบวม
1–2 สัปดาห์: มีอาการบวมและช้ำอย่างเห็นได้ชัด
3 เดือน: อาการบวมทั้งหมดจะหายไปและผลลัพธ์จะคงที่ สามารถเห็นปริมาตรไขมันที่เหลืออยู่ได้อย่างชัดเจน

การร้อยไหมเพื่อสร้างวอลลุ่มและยกกระชับ

การร้อยไหมเป็นการใช้วัสดุที่ละลายได้เพื่อยกกระชับเนื้อเยื่อในทันทีและกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนเพื่อเพิ่มวอลลุ่มและทำให้ผิวแน่นขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป การร้อยไหมทำงานโดยการสอดไหมเข้าไปใต้ผิวหนังเพื่อยกกระชับเนื้อเยื่อที่หย่อนคล้อยขึ้น ทำให้ใบหน้าส่วนกลางดูเต็มขึ้นและลดร่องแก้ม

กลไกการทำงานของการร้อยไหมมี 2 ส่วนหลัก:

การยกกระชับทันที: ไหมชนิดที่มีเงี่ยง (Barbed/Cog threads) จะเกี่ยวและดึงเนื้อเยื่อใต้ผิวหนังขึ้น ทำให้แก้มยกกระชับขึ้นทันทีหลังทำ
การกระตุ้นทางชีวภาพ: ไหมจะกระตุ้นให้ร่างกายสร้างคอลลาเจนและอีลาสตินขึ้นมาใหม่ตามแนวเส้นไหมภายใน 2-3 สัปดาห์ ซึ่งช่วยเพิ่มความหนาและวอลลุ่มให้กับผิวอย่างเป็นธรรมชาติ แม้ว่าไหมจะไม่ได้สร้างวอลลุ่มได้มากเท่าฟิลเลอร์หรือไขมัน แต่การยกกระชับและทำให้ผิวแน่นขึ้นก็ช่วยลดเงาของร่องแก้มตอบได้

เกณฑ์การเลือกวิธีรักษา: ข้อดี ข้อจำกัด และผลลัพธ์

การเลือกวิธีรักษาแก้มตอบขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการยุบตัวของแก้ม สภาพผิว และผลลัพธ์ที่ต้องการในระยะยาว โดยแต่ละวิธีมีข้อดี ข้อจำกัด และผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน

ตารางเปรียบเทียบเกณฑ์การเลือกวิธีรักษาแก้มตอบ:

คุณสมบัติ	ฟิลเลอร์ (Dermal Fillers)	ฉีดไขมันตัวเอง (Autologous Fat Grafting)	ร้อยไหม (Thread Lifts)
เหมาะสำหรับ	แก้มตอบระดับน้อยถึงปานกลาง ผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ทันทีและไม่ต้องการพักฟื้นนาน	แก้มตอบรุนแรง ผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ถาวรและเป็นธรรมชาติ	แก้มตอบร่วมกับผิวหย่อนคล้อย ต้องการการยกกระชับและเพิ่มคอลลาเจน
ข้อดี	เห็นผลทันที ไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องพักฟื้น สามารถสลายได้หากไม่พอใจ (ฟิลเลอร์ HA)	ผลลัพธ์อยู่ได้นานหรือถาวร ใช้ไขมันตัวเองจึงไม่เกิดการแพ้ ช่วยฟื้นฟูคุณภาพผิว	ช่วยยกกระชับผิวที่หย่อนคล้อย กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนให้ผิวแน่นขึ้น
ข้อจำกัด	ผลลัพธ์อยู่ชั่วคราว (6-12 เดือน) ต้องฉีดซ้ำเพื่อคงผลลัพธ์	เป็นการผ่าตัดเล็ก มีระยะเวลาพักฟื้นนานกว่า ผลลัพธ์ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับอัตราการรอดของไขมัน	เพิ่มปริมาตรได้ไม่มากเท่าฟิลเลอร์หรือไขมัน ผลลัพธ์อยู่ชั่วคราว (1-2 ปี)
ผลลัพธ์	แก้มดูอิ่มฟูขึ้นทันที เห็นผลลัพธ์ชัดเจนใน 2 สัปดาห์	ช่วงแรกจะดูบวมและอูมกว่าปกติ ผลลัพธ์สุดท้ายจะคงที่ในเวลาประมาณ 3 เดือน	ผิวยกกระชับขึ้นเล็กน้อยทันที และจะค่อยๆ ดีขึ้นใน 2-3 เดือนเมื่อคอลลาเจนถูกสร้างขึ้น
ระยะเวลาพักฟื้น	แทบไม่ต้องพักฟื้น อาจมีรอยช้ำหรือบวมเล็กน้อย 3-5 วัน	พักฟื้น 1-2 สัปดาห์ อาจมีอาการบวมและช้ำอย่างเห็นได้ชัด	พักฟื้น 3-5 วัน อาจมีอาการบวมเล็กน้อยหรือรู้สึกตึงที่ใบหน้า
ความคงทน	ประมาณ 6-12 เดือน	ยาวนานหลายปีหรือถาวร (ไขมันส่วนที่รอดชีวิต)	ประมาณ 1-2 ปี

ผลลัพธ์ที่คาดหวัง ระยะเวลาพักฟื้น และการดูแลตัวเอง

ผลลัพธ์ที่คาดหวัง ระยะเวลาพักฟื้น และการดูแลตัวเองหลังการรักษาแก้มตอบ จะแตกต่างกันอย่างมาก ขึ้นอยู่กับวิธีการรักษาที่เลือก ไม่ว่าจะเป็นฟิลเลอร์ การฉีดไขมัน หรือการร้อยไหม

ผลลัพธ์ที่คาดหวัง

ฟิลเลอร์ (Filler): เห็นผลทันทีหลังฉีด และจะเข้าที่สวยงามเต็มที่ในเวลาประมาณ 2 สัปดาห์
การฉีดไขมัน (Fat Grafting): ในช่วงแรกแก้มจะดูบวมและอูมกว่าปกติ เนื่องจากแพทย์จะฉีดเผื่อการสลายตัวของไขมันบางส่วน ผลลัพธ์สุดท้ายจะคงที่และเห็นได้ชัดเจนในเวลาประมาณ 3 เดือน
การร้อยไหม (Thread Lift): เห็นผลการยกกระชับได้ทันทีเล็กน้อย แต่ผลลัพธ์ด้านการกระตุ้นคอลลาเจนเพื่อเพิ่มความแน่นของผิวจะค่อยๆ ดีขึ้นและเห็นผลเต็มที่ในเวลาประมาณ 2-3 เดือน

ระยะเวลาพักฟื้น

ฟิลเลอร์: แทบไม่ต้องพักฟื้น อาจมีอาการบวมหรือรอยช้ำเล็กน้อยซึ่งจะหายไปใน 3-5 วัน
การฉีดไขมัน: ต้องใช้เวลาพักฟื้นนานที่สุด โดยมีอาการบวมและช้ำอย่างเห็นได้ชัดประมาณ 1-2 สัปดาห์
การร้อยไหม: ใช้เวลาพักฟื้นสั้นๆ ประมาณ 3-5 วันสำหรับอาการบวมและรอยช้ำเบื้องต้น

การดูแลตัวเองหลังการรักษา

หลีกเลี่ยงกิจกรรมหนัก: งดการออกกำลังกายหนักๆ หรือกิจกรรมที่ทำให้เลือดสูบฉีดไปที่ใบหน้า เพื่อลดอาการบวม
ปรับท่านอน: นอนหงายและหนุนหมอนให้ศีรษะสูงขึ้นในช่วงสัปดาห์แรก เพื่อช่วยลดอาการบวมและป้องกันการกดทับใบหน้า
งดการสัมผัสใบหน้า: หลีกเลี่ยงการนวด กด หรือถูบริเวณที่ทำการรักษา เพื่อให้ฟิลเลอร์ ไขมัน หรือไหมเข้าที่
ดูแลผิวอย่างอ่อนโยน: งดการขัดผิวหรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีฤทธิ์รุนแรง และทาครีมกันแดดเป็นประจำเพื่อป้องกันการเกิดรอยดำ
ปฏิบัติตามคำแนะนำเฉพาะ: เช่น หลังร้อยไหมควรงดการอ้าปากกว้างๆ หรือการทำฟันในช่วงแรก ส่วนการฉีดไขมันควรควบคุมน้ำหนักให้คงที่เพื่อรักษาผลลัพธ์

ข้อควรรู้ก่อนตัดสินใจแก้ปัญหาแก้มตอบ

การประเมินความเหมาะสมและวางแผนการรักษา

การประเมินความเหมาะสมและการวางแผนการรักษาแก้มตอบจะพิจารณาจากสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย โครงสร้างใบหน้า และความพร้อมทางจิตใจ เพื่อสร้างแผนการรักษาที่เหมาะสมและปลอดภัยที่สุด

กระบวนการประเมินและวางแผนประกอบด้วยขั้นตอนหลักดังนี้:

การประเมินความเหมาะสมของผู้ป่วย: แพทย์จะประเมินสุขภาพทั่วไป ประวัติการรักษา สภาพผิว (เช่น ความหย่อนคล้อย) และความพร้อมทางจิตใจ เพื่อคัดกรองผู้ที่มีข้อห้ามในการรักษา เช่น ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์หรือมีภาวะคาดหวังที่ไม่สมจริง
การวิเคราะห์ใบหน้าอย่างละเอียด: แพทย์จะตรวจโครงสร้างใบหน้าโดยรวม ไม่ใช่แค่บริเวณแก้ม แต่ยังรวมถึงขมับและใต้ตา เพื่อผลลัพธ์ที่ดูกลมกลืนเป็นธรรมชาติ นอกจากนี้ยังมีการประเมินสถานะทางทันตกรรม เนื่องจากฟันที่หายไปอาจเป็นปัจจัยร่วมได้
การกำหนดเป้าหมายและวางแผน: แพทย์จะหารือกับผู้ป่วยเพื่อกำหนดเป้าหมายที่เป็นไปได้ โดยเน้นการ “ปรับปรุง” ไม่ใช่ “ความสมบูรณ์แบบ” และอธิบายถึงวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับสาเหตุของปัญหา เช่น หากแก้มตอบเกิดจากการยุบตัวของไขมันเป็นหลัก อาจใช้ฟิลเลอร์หรือไขมัน แต่หากมีความหย่อนคล้อยร่วมด้วย อาจต้องใช้การร้อยไหมหรือการผ่าตัดเข้ามาช่วย

วิธีเลือกคลินิกและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

การเลือกคลินิกและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญควรพิจารณาจากคุณสมบัติ ประสบการณ์ และความน่าเชื่อถือของแพทย์ รวมถึงมาตรฐานของสถานพยาบาล ปัจจัยสำคัญที่ควรพิจารณามีดังนี้

คุณวุฒิและประสบการณ์ของแพทย์: ตรวจสอบว่าแพทย์ได้รับการรับรองจากสภาวิชาชีพและมีความเชี่ยวชาญในการทำหัตถการนั้นๆ โดยเฉพาะ ควรเลือกแพทย์ที่ทำหัตถการเสริมแก้มบ่อยครั้งเป็นประจำ
มาตรฐานของคลินิกและผลิตภัณฑ์: เลือกคลินิกที่ได้รับการรับรองและมีสภาพแวดล้อมที่สะอาดปลอดภัย ควรสอบถามเพื่อให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์ที่ใช้ เช่น ฟิลเลอร์ เป็นของแท้และผ่านการรับรองจากอย.
ผลงานและสไตล์ของแพทย์: ขอดูภาพก่อนและหลังการรักษาเพื่อประเมินสไตล์ของแพทย์ว่าตรงกับความต้องการหรือไม่ เช่น เน้นความเป็นธรรมชาติหรือการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน
การปรึกษาและสอบถามข้อมูล: แพทย์ที่ดีควรรับฟังความกังวลและอธิบายข้อมูลได้อย่างชัดเจน ควรสอบถามคำถามสำคัญ เช่น ความถี่ในการทำหัตถการ ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และนโยบายการแก้ไขหากผลลัพธ์ไม่เป็นที่พอใจ

การเตรียมตัวก่อนและหลังเข้ารับการรักษา

การเตรียมตัวก่อนและหลังการรักษาแก้มตอบ เกี่ยวข้องกับการปรับเปลี่ยนยาและอาหารเสริมก่อนทำ และการปฏิบัติตามคำแนะนำการดูแลตนเองอย่างเคร่งครัดหลังทำ เพื่อลดผลข้างเคียงและส่งเสริมการฟื้นตัว

ก่อนการรักษา

หยุดยาและอาหารเสริม: ควรหยุดยาต้านการแข็งตัวของเลือด (เช่น แอสไพริน, ไอบูโพรเฟน), น้ำมันปลา, และวิตามินอี ประมาณ 1 สัปดาห์ก่อนทำ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดรอยช้ำ
งดแอลกอฮอล์: หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ 2-3 วันก่อนทำ
เตรียมอุปกรณ์: เตรียมเจลประคบเย็น, ยาแก้ปวด (พาราเซตามอล), และครีมกันแดดไว้ล่วงหน้า

หลังการรักษา

จำกัดกิจกรรม: งดการออกกำลังกายหนัก, การยกของหนัก, และการก้มศีรษะเป็นเวลา 1-2 สัปดาห์
ปรับท่านอน: นอนหงายโดยหนุนหมอนให้ศีรษะสูงขึ้นประมาณ 1 สัปดาห์ เพื่อลดอาการบวมและป้องกันการกดทับใบหน้า
ดูแลผิวอย่างอ่อนโยน: ทำความสะอาดผิวเบาๆ หลีกเลี่ยงการนวดหรือขัดถูใบหน้าแรงๆ และงดใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีฤทธิ์รุนแรงประมาณ 1-2 สัปดาห์
ป้องกันแสงแดด: ทาครีมกันแดดอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันการเกิดรอยคล้ำ
สังเกตอาการผิดปกติ: หากมีอาการปวดรุนแรง, บวมแดงมากขึ้น, มีไข้, หรือผิวหนังเปลี่ยนสี ควรรีบติดต่อแพทย์ทันที

ความเสี่ยง ผลข้างเคียง และข้อควรระวัง

ความเสี่ยงและผลข้างเคียงที่พบบ่อยคืออาการบวม ช้ำ และเจ็บเล็กน้อยซึ่งจะหายไปเอง แต่ก็มีความเสี่ยงที่รุนแรงแต่พบได้น้อย เช่น การอุดตันของเส้นเลือดและการติดเชื้อ

ผลข้างเคียงทั่วไป

ฟิลเลอร์: อาการบวม ช้ำ กดเจ็บ หรือรู้สึกเป็นก้อนในช่วงแรก ซึ่งจะนิ่มลงและหายไปใน 2-3 สัปดาห์
การฉีดไขมัน: มีอาการบวมและช้ำอย่างเห็นได้ชัดทั้งบนใบหน้าและบริเวณที่ดูดไขมัน อาจคลำได้ก้อนแข็งซึ่งจะค่อยๆ นิ่มลง
การร้อยไหม: รู้สึกตึงหรือดึงรั้งบนใบหน้า โดยเฉพาะเวลายิ้มหรือเคี้ยว อาจมีรอยบุ๋มหรือผิวไม่เรียบเล็กน้อย ซึ่งจะดีขึ้นเอง

ความเสี่ยงที่รุนแรง (พบได้น้อย)

การอุดตันของเส้นเลือด: เป็นความเสี่ยงที่ร้ายแรงที่สุด อาจทำให้เนื้อเยื่อตายหรือตาบอดได้ (พบได้ทั้งในการฉีดฟิลเลอร์และไขมัน)
การติดเชื้อ: อาจเกิดฝีหรือหนองบริเวณที่ทำการรักษา จำเป็นต้องได้รับยาปฏิชีวนะหรือการระบายหนอง
ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ: ก้อนแข็ง (Granuloma) จากฟิลเลอร์, การเคลื่อนหรือโผล่ของไหม, การบาดเจ็บของเส้นประสาทจากการร้อยไหม

ข้อควรระวังและข้อห้าม

การตั้งครรภ์และให้นมบุตร: โดยทั่วไปแล้วควรงดเว้นการทำหัตถการเสริมความงามทุกชนิด
ยาและโรคประจำตัว: ผู้ที่รับประทานยาละลายลิ่มเลือดหรือมีโรคประจำตัวที่ยังควบคุมไม่ได้ ควรปรึกษาแพทย์อย่างละเอียดก่อนทำ
ความคาดหวัง: ผู้ที่มีความคาดหวังไม่สมจริงหรือมีภาวะไม่พอใจในรูปลักษณ์ของตนเองอย่างรุนแรง (Body Dysmorphic Disorder) ไม่เหมาะกับการทำหัตถการเหล่านี้

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการแก้แก้มตอบ (FAQ)

แก้มตอบเกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง?

แก้มตอบเกิดได้จากหลายสาเหตุหลัก ได้แก่ พันธุกรรม อายุที่มากขึ้น การลดน้ำหนัก ปัจจัยทางทันตกรรม และไลฟ์สไตล์

สาเหตุเหล่านี้สามารถอธิบายเพิ่มเติมได้ดังนี้:

พันธุกรรมและโครงสร้างใบหน้า: บางคนมีไขมันที่แก้มตามธรรมชาติน้อยกว่าคนอื่น
อายุที่มากขึ้น: เมื่ออายุเข้าสู่ช่วง 30-40 ปี ร่างกายจะเริ่มสูญเสียไขมัน คอลลาเจน และมวลกระดูกบริเวณใบหน้า ทำให้แก้มดูยุบลง
การลดน้ำหนักและอาการเจ็บป่วย: การลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว ภาวะขาดสารอาหาร หรือการเจ็บป่วยเรื้อรัง ทำให้ไขมันบนใบหน้าลดลง
ปัจจัยทางทันตกรรม: การถอนฟันเพื่อจัดฟันหรือการสูญเสียฟันหลายซี่ อาจทำให้โครงสร้างที่รองรับแก้มยุบตัวลง
ไลฟ์สไตล์และปัจจัยสุขภาพอื่นๆ: การเผชิญแสงแดดเป็นเวลานาน การสูบบุหรี่ ความเครียดเรื้อรัง และภาวะขาดน้ำ ล้วนส่งผลให้แก้มตอบได้

แก้แก้มตอบด้วยวิธีธรรมชาติได้ผลจริงหรือไม่?

โดยทั่วไปแล้ว วิธีธรรมชาติไม่สามารถแก้ไขแก้มตอบที่เห็นได้ชัดเจนให้กลับมาอิ่มฟูได้อย่างมีนัยสำคัญ

วิธีต่างๆ เช่น การออกกำลังกายใบหน้า (โยคะใบหน้า) หรือการใช้ครีมบำรุงผิว อาจช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและปรับปรุงคุณภาพผิวได้บ้าง แต่ไม่สามารถเพิ่มปริมาณไขมันที่สูญเสียไปในชั้นลึกได้ การรักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่ดีและการดื่มน้ำให้เพียงพออาจช่วยให้แก้มดูโทรมลดลง แต่ก็ไม่สามารถเติมเต็มแก้มตอบได้เช่นกัน โดยสรุป วิธีธรรมชาติมีส่วนช่วยในการชะลอการเกิดปัญหามากกว่าการรักษาภาวะแก้มตอบที่มีอยู่แล้ว ซึ่งมักต้องอาศัยหัตถการทางการแพทย์เพื่อผลลัพธ์ที่ชัดเจน

ฉีดฟิลเลอร์แก้มตอบเจ็บไหม และต้องพักฟื้นนานเท่าไร?

การฉีดฟิลเลอร์แก้มตอบ เจ็บน้อยและแทบไม่ต้องพักฟื้น โดยทั่วไปจะมีการทายาชาก่อนฉีด และในฟิลเลอร์มักมีส่วนผสมของยาชา ทำให้รู้สึกเจ็บเพียงเล็กน้อยคล้ายมดกัดหรือรู้สึกตึงๆ ขณะฉีด

หลังฉีดสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ทันที แต่อาจมีอาการบวมหรือรอยช้ำเล็กน้อย ซึ่งจะค่อยๆ ดีขึ้นและหายไปเองภายใน 3-5 วัน

การจัดฟันทำให้แก้มตอบถาวรจริงหรือ?

การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างกระดูกจากการจัดฟันร่วมกับการถอนฟันนั้นเป็นการเปลี่ยนแปลงแบบถาวร แต่ลักษณะแก้มตอบที่เกิดขึ้นสามารถแก้ไขได้

โดยทั่วไปแล้ว ผลกระทบที่ทำให้แก้มตอบมักเป็นเพียงเล็กน้อย และสามารถแก้ไขได้ด้วยการรักษาทางความงาม เช่น การฉีดฟิลเลอร์หรือการปลูกถ่ายไขมันเพื่อทดแทนปริมาตรที่หายไป นอกจากนี้ การใส่รากฟันเทียมหรือสะพานฟันยังสามารถช่วยพยุงโครงสร้างใบหน้าและป้องกันการสูญเสียกระดูกเพิ่มเติมได้

เติมไขมันกับฉีดฟิลเลอร์แก้แก้มตอบ แบบไหนดีกว่ากัน?

การเลือกระหว่างฟิลเลอร์กับการเติมไขมันขึ้นอยู่กับเป้าหมายด้านผลลัพธ์ ระยะเวลาพักฟื้น และความต้องการความถาวร โดยฟิลเลอร์เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ที่รวดเร็วและมีเวลาพักฟื้นน้อย ในขณะที่การเติมไขมันจะเหมาะกับผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ที่เป็นธรรมชาติและอยู่ได้ถาวร

ตารางเปรียบเทียบข้อแตกต่างที่สำคัญมีดังนี้

คุณสมบัติ	ฟิลเลอร์ (Filler)	การเติมไขมัน (Fat Grafting)
ผลลัพธ์	อยู่ได้ประมาณ 6-12 เดือน ต้องฉีดซ้ำเพื่อคงผลลัพธ์	ผลลัพธ์ถาวร (เซลล์ไขมันที่รอดชีวิตจะอยู่ตลอดไป)
การพักฟื้น	น้อยมาก มีอาการบวมช้ำเล็กน้อย 3-5 วัน	นานกว่า มีอาการบวมช้ำชัดเจน 1-2 สัปดาห์
ความเป็นธรรมชาติ	เป็นสารสังเคราะห์ (Hyaluronic Acid)	เป็นธรรมชาติสูง เพราะใช้ไขมันตัวเอง ไม่เสี่ยงต่อการแพ้
ความเหมาะสม	เหมาะกับการแก้ไขเล็กน้อย หรือผู้ที่ต้องการทดลองก่อน	เหมาะกับการเติมปริมาณมาก และผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ระยะยาว
ข้อดีเพิ่มเติม	แม่นยำ ปรับแก้ได้ง่าย สามารถสลายได้	สเต็มเซลล์ในไขมันช่วยฟื้นฟูคุณภาพผิวบริเวณที่ฉีด

ผลลัพธ์จากการแก้แก้มตอบอยู่ได้นานแค่ไหน?

ระยะเวลาของผลลัพธ์ขึ้นอยู่กับประเภทของการรักษาที่เลือก โดยแต่ละวิธีมีระยะเวลาคงผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน ดังนี้

ฟิลเลอร์ (Dermal Fillers): โดยทั่วไปจะอยู่ได้ประมาณ 12-18 เดือน และต้องมีการฉีดซ้ำทุกปีเพื่อคงผลลัพธ์ไว้
การฉีดไขมันตัวเอง (Autologous Fat Grafting): ให้ผลลัพธ์ที่ยาวนานหรืออาจถาวร โดยไขมันที่ปลูกถ่ายติดแล้วจะคงอยู่ได้นานหลายปี
การร้อยไหม (Thread Lifts): ผลลัพธ์จะอยู่ได้ประมาณ 1-2 ปี (18-24 เดือน)

References:

Fedok Plastic Surgery. Hollow Cheeks. Dr. Fred G. Fedok. facial-plastic-surgery.com
Carruthers, J. et al. Validated assessment scales for the mid face. Dermatologic Surgery. oup.com
Oğuz, O., et al. Fillers for correction of malar depression: effect on visual quality and quality of life. Ear, Nose & Throat Journal. journals.sagepub.com
Cleveland Clinic. Thread Lift: What to Expect, Benefits & Complications. Cleveland Clinic Health Library. my.clevelandclinic.org
American Board of Cosmetic Surgery. (n.d.). How to Choose a Provider for Your Injectable Treatments. americanboardcosmeticsurgery.org
Schipper, J. et al. Supplementation of facial fat grafting to increase volume retention: a systematic review. Aesthetic Surgery Journal. oup.com
OAE Publishing. Complications of facial autologous fat grafting. Microanalysis in Surgery. oaepublish.com
Ewumi, O. What to know about “Ozempic face”. Medical News Today. medicalnewstoday.com